Hepinize selamlar! Uzun zamandır bunun gibi yazılar yazmıyordum. Hatırlarsanız en son Nissan'ın SR20 ve Opel'in 20XE makineleri ile ilgili bir yazı yazmıştım. (Hatta o yazının da son bölümü eksik, bir ara tamamlayacağım.) Neredeyse aradan bir yıl gibi uzun bir zaman geçmiş, ve hazır fırsat bulmuşken size yine Japon otomobil endüstrisinin en ücra köşelerinden çıkarttığım bilgileri derleyip sunmak istedim. Bu sefer konuğumuz, hiç bir şekilde hakettiğini bulamadığını düşündüğüm, otomobil dünyasının en ''Underrated'' firmalarından biri: Mazda (Ve esas konumuz olan alt markaları)
Şimdi bu alt markalara geçmeden önce isterseniz esas marka olan Mazda'yı biraz daha yakından tanıyalım.
Mazda veya esas adıyla Mazda Motor Company, 30 Ocak 1920 yılında Jujiro MATSUDA tarafından Toyo Cork Kogyo Co. Ltd. ismiyle Hiroshima, Japonya'da kurulan bir mantar tıpa şirketidir. (Kabul edin bunu beklemiyordunuz.) Hatta bu mantar tıpa dönemine yapılan göndermeleri MX-30'un orta konsolunda bolca bulabilirsiniz:
2020 Mazda MX-30 (Fotoğraf kaynağı: https://www.mazda-press.com/uk/news/2020/cork-and-cars-the-little-known-story-of-mazda-and-cork/)
Şirket, 1927 yılında isminden Cork kelimesini atıp Toyo Kogyo olarak isimlendiriliyor. 1929 yılında ise nerdeyse iflaslarını açıklıyorar ama Japon iş insanları duruma el atıp iflasın eşiğinden kendilerini döndürüyorlar. 1931 şirket ilk motorlu taşıtları olan Mazda-GO isimli bir üç tekerlekli taşıt üretmeye başlıyor. 1960'lı yıllarda Alman NSU ile ortaklık kurup, 1967 yılında ilk Wankel motorlu otomobilleri olan Mazda Cosmo Sport'u tanıtıyorlar. Cosmo ismini unutmamanızı rica edeceğim, Eunos bölümünde tekrar karşımıza çıkacak. (Uzatmamak için detayları geçiyorum.)
1931 Mazda-GO (Fotoğraf kaynağı: https://japanesenostalgiccar.com/happy-97th-birthday-mazda/)
1968 Mazda Cosmo Sport (Fotoğraf kaynağı: https://www.super-hobby.ro/products/21102-L10B-1968-Mazda-Cosmo-Sport.html)
1980'li yıllarda ise Japonya'da başını Toyota ve Nissan'ın çektiği ''Premium Showroom'' işine giriyorlar. Bu showroom işi ile ilgili bir yazıyı Geyik Başlığında yazmıştım daha önce. Ama kısaca özetlemek gerekirse markaların ürettikleri her model için ayrı bir showroom açması gibi düşünebilirsiniz. (Hatta Renault, Clio ismi Japonya'da Honda üzerine kayıtlı olduğu için Clio'yu Lutecia ismiyle satıyor.) Mazda ise sadece showroom açmakla yetinmeyerek, Mazda ismi yerine sadece o showroomun adını taşıyan markalar kuruyor: Kei Car üreten Autozam, Spor ve GT otomobiller satan Eunos ve ɛ̃fini, maddi sıkıntılardan dolayı hayata geçemeyen lüks Amati, ve Ford modellerini Japonya'da pazarlayan Autorama. Mazda adıyla ise genellikle ticari araç satılmaya başlanılıyor.
Honda'nı hangi bayisinde hangi modelleri sattığını gösteren bir broşür. Büyük ihtimalle 1980'li yılların sonları. (Fotoğraf kaynağı: https://japanesenostalgiccar.com/consider-the-following-first-generation-acura-integra/)
İşte bu yazıda ele alacağımız esas konu bu alt markalar.
Birinci Bölüm: Autozam
1989 yılında "A Familiar Car Shop In Your City" mottosuyla kurulan Autozam'ın temel görevi, Mazda'nın Suzuki ile birlikte ürettiği ''Kei Car'' denen ufak şehir içi otomobillerini satmaktı.
Autozam bayisi önünde ikinci nesil Autozam Carol modelleri. Hatta yukarıda Lancia logosunu da görebilirsiniz. (Fotoğraf: https://www2.mazda.com/en/100th/virtual_museum/gallery/gallery007.html)
Model listesi ise:
1990–1998 Autozam Carol (Suzuki Alto)
1990–1994 Autozam Revue (Mazda 121)
1990–1997 Autozam Scrum (Suzuki Carry)
1991–1998 Autozam AZ-3 (Mazda MX-3)
1992–1993 Autozam Clef (Mazda Cronos)
1992–1994 Autozam AZ-1 (Suzuki Cara)
1994–1997 Autozam AZ-Wagon (Suzuki Wagon-R)
1998-2003 Autozam AZ-Offroad (Suzuki Jimny)
gibi çoğunlukla Suzuki ile birlikte üretilen ‘’Kei-Car’’ modellerden oluşuyordu.
Autozam AZ-1 (Kaynağı büyük ihtimalle Wheelsage.com Uzun zamandır arşivimde olan bir fotoğraf oluğundan tam hatırlamıyorum.)
gibi çoğunlukla Suzuki ile birlikte üretilen ‘’Kei-Car’’ modellerden oluşuyordu. Bununla birlikte Mazda, bir süreliğine Lancia’nın Japonya bayiliğini alıp Lancia ve Autobianchi modellerini de Autozam bayilerinde sattı. Ama bu modeller kendi logolarıyla satıldı, Autozam logosuyla değil. Yabancı bir markanın Japonya pazarı için yerel bir marka ile işbirliği yapması anormal bir şey değil aslında. Peugeot, Suzuki ile ortaklık kurarak kendi otomobillerini Japonya’da Suzuki’ye pazarlatmıştı. Sebebi ise Japon halkının büyük bir kesiminin yerli otomobilleri tercih etmesinden dolayı yabancı markaların üzerlerindeki yabancı algısını kırmak için Japon bir firma ile işbirliği yapmak istemesi diye düşünüyorum.
(7:56 da arka kapakta bulunan Suzuki logosunu görebilirsiniz.)
Hatta bazı kaynaklarda Mazda'nın Citroen modellerini bile sattığı söyleniyor. Hangi markanın kiminle ortaklık kurduğunu şuradan görebilirsiniz: https://www.webcartop.jp/2021/10/793380/ (Translate ile çevirebilirsiniz)
Autozam için işler ilk başlarda iyi gitse de, sonraları satışlarda büyük düşüşler yaşandı. Oyuncak araba gibi duran Carol modeli birkaç genç hanım dışında talep görmüyordu. Yine spor modeller olan AZ-1 ve AZ-3 aynı şekilde kar getirmedi ve 1998 yılında Autozam markasının fişi çekildi, bayilerin adı ‘’Mazda Autozam Store’’ olarak değişti ve sadece Mazda modelleri satılmaya başlandı.
Autozam tabelası (Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Autozam#/media/File:Mazdaautozam_sign1.jpg)
İkinci bölümde Eunos ile devam edeceğiz. O zamana kadar görüşürüz.
Şimdi bu alt markalara geçmeden önce isterseniz esas marka olan Mazda'yı biraz daha yakından tanıyalım.
Mazda veya esas adıyla Mazda Motor Company, 30 Ocak 1920 yılında Jujiro MATSUDA tarafından Toyo Cork Kogyo Co. Ltd. ismiyle Hiroshima, Japonya'da kurulan bir mantar tıpa şirketidir. (Kabul edin bunu beklemiyordunuz.) Hatta bu mantar tıpa dönemine yapılan göndermeleri MX-30'un orta konsolunda bolca bulabilirsiniz:
2020 Mazda MX-30 (Fotoğraf kaynağı: https://www.mazda-press.com/uk/news/2020/cork-and-cars-the-little-known-story-of-mazda-and-cork/)
Şirket, 1927 yılında isminden Cork kelimesini atıp Toyo Kogyo olarak isimlendiriliyor. 1929 yılında ise nerdeyse iflaslarını açıklıyorar ama Japon iş insanları duruma el atıp iflasın eşiğinden kendilerini döndürüyorlar. 1931 şirket ilk motorlu taşıtları olan Mazda-GO isimli bir üç tekerlekli taşıt üretmeye başlıyor. 1960'lı yıllarda Alman NSU ile ortaklık kurup, 1967 yılında ilk Wankel motorlu otomobilleri olan Mazda Cosmo Sport'u tanıtıyorlar. Cosmo ismini unutmamanızı rica edeceğim, Eunos bölümünde tekrar karşımıza çıkacak. (Uzatmamak için detayları geçiyorum.)
1931 Mazda-GO (Fotoğraf kaynağı: https://japanesenostalgiccar.com/happy-97th-birthday-mazda/)
1968 Mazda Cosmo Sport (Fotoğraf kaynağı: https://www.super-hobby.ro/products/21102-L10B-1968-Mazda-Cosmo-Sport.html)
1980'li yıllarda ise Japonya'da başını Toyota ve Nissan'ın çektiği ''Premium Showroom'' işine giriyorlar. Bu showroom işi ile ilgili bir yazıyı Geyik Başlığında yazmıştım daha önce. Ama kısaca özetlemek gerekirse markaların ürettikleri her model için ayrı bir showroom açması gibi düşünebilirsiniz. (Hatta Renault, Clio ismi Japonya'da Honda üzerine kayıtlı olduğu için Clio'yu Lutecia ismiyle satıyor.) Mazda ise sadece showroom açmakla yetinmeyerek, Mazda ismi yerine sadece o showroomun adını taşıyan markalar kuruyor: Kei Car üreten Autozam, Spor ve GT otomobiller satan Eunos ve ɛ̃fini, maddi sıkıntılardan dolayı hayata geçemeyen lüks Amati, ve Ford modellerini Japonya'da pazarlayan Autorama. Mazda adıyla ise genellikle ticari araç satılmaya başlanılıyor.
Honda'nı hangi bayisinde hangi modelleri sattığını gösteren bir broşür. Büyük ihtimalle 1980'li yılların sonları. (Fotoğraf kaynağı: https://japanesenostalgiccar.com/consider-the-following-first-generation-acura-integra/)
İşte bu yazıda ele alacağımız esas konu bu alt markalar.
Birinci Bölüm: Autozam
1989 yılında "A Familiar Car Shop In Your City" mottosuyla kurulan Autozam'ın temel görevi, Mazda'nın Suzuki ile birlikte ürettiği ''Kei Car'' denen ufak şehir içi otomobillerini satmaktı.
Autozam bayisi önünde ikinci nesil Autozam Carol modelleri. Hatta yukarıda Lancia logosunu da görebilirsiniz. (Fotoğraf: https://www2.mazda.com/en/100th/virtual_museum/gallery/gallery007.html)
Model listesi ise:
1990–1998 Autozam Carol (Suzuki Alto)
1990–1994 Autozam Revue (Mazda 121)
1990–1997 Autozam Scrum (Suzuki Carry)
1991–1998 Autozam AZ-3 (Mazda MX-3)
1992–1993 Autozam Clef (Mazda Cronos)
1992–1994 Autozam AZ-1 (Suzuki Cara)
1994–1997 Autozam AZ-Wagon (Suzuki Wagon-R)
1998-2003 Autozam AZ-Offroad (Suzuki Jimny)
gibi çoğunlukla Suzuki ile birlikte üretilen ‘’Kei-Car’’ modellerden oluşuyordu.
Autozam AZ-1 (Kaynağı büyük ihtimalle Wheelsage.com Uzun zamandır arşivimde olan bir fotoğraf oluğundan tam hatırlamıyorum.)
gibi çoğunlukla Suzuki ile birlikte üretilen ‘’Kei-Car’’ modellerden oluşuyordu. Bununla birlikte Mazda, bir süreliğine Lancia’nın Japonya bayiliğini alıp Lancia ve Autobianchi modellerini de Autozam bayilerinde sattı. Ama bu modeller kendi logolarıyla satıldı, Autozam logosuyla değil. Yabancı bir markanın Japonya pazarı için yerel bir marka ile işbirliği yapması anormal bir şey değil aslında. Peugeot, Suzuki ile ortaklık kurarak kendi otomobillerini Japonya’da Suzuki’ye pazarlatmıştı. Sebebi ise Japon halkının büyük bir kesiminin yerli otomobilleri tercih etmesinden dolayı yabancı markaların üzerlerindeki yabancı algısını kırmak için Japon bir firma ile işbirliği yapmak istemesi diye düşünüyorum.
Hatta bazı kaynaklarda Mazda'nın Citroen modellerini bile sattığı söyleniyor. Hangi markanın kiminle ortaklık kurduğunu şuradan görebilirsiniz: https://www.webcartop.jp/2021/10/793380/ (Translate ile çevirebilirsiniz)
Autozam için işler ilk başlarda iyi gitse de, sonraları satışlarda büyük düşüşler yaşandı. Oyuncak araba gibi duran Carol modeli birkaç genç hanım dışında talep görmüyordu. Yine spor modeller olan AZ-1 ve AZ-3 aynı şekilde kar getirmedi ve 1998 yılında Autozam markasının fişi çekildi, bayilerin adı ‘’Mazda Autozam Store’’ olarak değişti ve sadece Mazda modelleri satılmaya başlandı.
Autozam tabelası (Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Autozam#/media/File:Mazdaautozam_sign1.jpg)
İkinci bölümde Eunos ile devam edeceğiz. O zamana kadar görüşürüz.
Son düzenleme:
