Retarder
Çoğumuzun sesine hasta olduğu Retarder aslında ağır vasıtaları güvenli ve etkin bir şekilde yavaşlatan yüksek verimli hidrolik gücüyle, sürtünmesiz, aşınmasız bir fren sistemidir.
Çünkü; balatalı sistemlerin fren güçlerinin sınırları vardır. Balataların ateş topuna
dönecek kadar ısınma noktasına ulaştığı anlar olur.
Günümüz ihtiyaçlarına uygun güçlü motorlar üretildi ama bu gücü durduracak
retarder dışında başka yeni bir fren sistemi geliştirilemedi, geliştirilse bile sürekli çalışan bir ticari aracın balata-bakım giderleri çok fazla artacağından retarderin yerini tutamayacaktı. Yeni araçlarda Retarder teknolojisi motor freni ve yeni akıllı şanzumanlar sayesinde fren pedalı kullanımını iyice azaltmıştır.
Retarder, şaft ile birlikte dönen rotorun hızını keserek frenleme etkisi yapar. Rotor ve stator arasına basılan yağ, rotorun kinetik enerjisini stator vasıtasıyla ısı enerjisine dönüştürdüğünden bu frenleme sırasında herhangi bir aşınma olmaz.
Rotor ve stator arasına basılan yağın basıncı ve miktarıyla doğru orantılı artan kademeli frenleme gücü ile aracın karşılaştığı her durum için gerekli frenleme sağlanır.
Retarderli aracın balatalarının kullanımı azaldığı için tekerler ısınmaz. Bu sayede balataların, kampanaların ve lastiklerin ömrü uzar; özellikle toplu ulaşım araçlarında daha konforlu bir frenleme sağlar.
Hidrodinamik olarak çalışan Voith Retarderlerin yapısı son derece basittir. İki özel açıya sahip döner kanatlı disk birbirlerinin karşısına yerleştirilmiştir. Rotor (kırmızı çark) ve Stator (mavi çark). Bunların arasında yer alan odacıkta ise yağ bulunur. Rotor aracın kardan miline bağlıdır. Stator ise Retarderin gövdesine sabitlenmiştir.
Retarder Nasıl Çalışır ?
Kardan milinin hareketi ile dönmeye başlayan rotor odacıkta bulunan yağı harekete geçirir. Yağın hareketi Stator tarafından geciktirilir. Bu geciktirme işlemi de Rotorun dönüşünü yavaşlatır. Bu yavaşlatma sırasında doğan sürtünme ısısı aracın soğutma sistemi aracılığı ile dışarı atılır.
Retarder'in fiziksel randıman kapasitesi ancak soğutma sisteminin kapasitesi ile sınırlıdır. Profesyonel bir sürücünün soğutma sistemini, doğru vites seçimi sayesinde zorlamaması Retarder'in kapasitesini artırır.
Soğutma sisteminde aşırı ısınma, Retarder'in kumanda elektroniği ile otomatik olarak engellenerek kontrol altında tutulur. Aşırı ısınma durumunda retarder kendini devre dışı bırakır ve motoru korumaya alır.
Bonus