LPG Ayarı Nedir? Nasıl Yapılır? (Biraz da ECU & yakıt düzenlemesi)

Bu konuyu teknik olarak faydalı buldunuz mu?

  • Evet

    Kullanılan: 23 41.1%
  • Hayır

    Kullanılan: 0 0.0%
  • LPG'yi zaten sevmem, bu ne anlatıyor yahu???

    Kullanılan: 6 10.7%
  • Bilinçli kullanıcı forever!!!

    Kullanılan: 27 48.2%

  • Kullanılan toplam oy
    56

emreozukan

Panpa
22 Kas 2016
1,905
4,561
3,720
Rahmi abi merhaba bir kaç sorum olucaktı, arabamda sürekli bir bobin yakma ve ve tekleme sorunları yaşıyordum biliyorsun, bir süredir arabanın o2 sensörlerini takip ediyordum ve 3500 devir altında iken araba mütemadiyen 0.8 v veriyor o2 sensör1 de bu da zenginde kalıyor anlamına geliyor diye biliyorum. 3.5 devrin üstünde ise 0.6 lara düşüyor en fazla ideal olan 0.450 bandına düşmüyor veya bir frekans circle yapmıyor 0.450mv etrafında. Bir diğer olay ise stft ve ltfn değerlerimin toplam yüzdesinin %20lerde olması araç ısındıktan sonra en düşük %9 larda syrdiyor bu değerler toplamı. Bu konuda yapıcağın yorum ne olur görüşlerini paylaşırsan çok sevinirim. ben ilk enjektörlerimi kontrol ettirmek istiyorum. Yorumlarını bekliyorum:)
 
  • Beğeni
Tepkiler: stan

stan

Rahmi Tanır
Panpa
8 Eyl 2016
1,713
1
6,421
4,070
36
İzmir
Marka
Alfa Romeo
Rahmi abi merhaba bir kaç sorum olucaktı, arabamda sürekli bir bobin yakma ve ve tekleme sorunları yaşıyordum biliyorsun, bir süredir arabanın o2 sensörlerini takip ediyordum ve 3500 devir altında iken araba mütemadiyen 0.8 v veriyor o2 sensör1 de bu da zenginde kalıyor anlamına geliyor diye biliyorum. 3.5 devrin üstünde ise 0.6 lara düşüyor en fazla ideal olan 0.450 bandına düşmüyor veya bir frekans circle yapmıyor 0.450mv etrafında. Bir diğer olay ise stft ve ltfn değerlerimin toplam yüzdesinin %20lerde olması araç ısındıktan sonra en düşük %9 larda syrdiyor bu değerler toplamı. Bu konuda yapıcağın yorum ne olur görüşlerini paylaşırsan çok sevinirim. ben ilk enjektörlerimi kontrol ettirmek istiyorum. Yorumlarını bekliyorum:)
aracın soğukken zenginde çalışması, yani ltft + stft'nin %20'leri görmesi normal bir durum.

O2 sensörünün voltaj seviyesine göre zengin / fakir yorumunu doğrusu bilmiyorum. Ama zaten ECU'nun O2'den voltaj okuyup, onu stft'ye çevirdiğini biliyoruz, o sebeple direkt voltaj seviyesinden konuşmak çok gerekli değil.

araç ısındıktan sonra ltft + stft'nin %9'da kalması, aracın %9 kadar fakir çalıştığını ve enejektörlerin kapalı döngü anında %9 kadar ekstra yakıt bastığını gösterir. Ama dip gaz yapılan açık döngü anında bu %9 konusu devre dışı kalır. Yani aracın çok yüksek ihtimalle %9 veya daha fazla açık döngüde fakir çalışıyor.

Fakir çalışma da motor içi sıcaklığını yükselten ve buji / bobin'in ömrünü kısaltan en büyük etkendir.

Bence ilk iş olarak afr ayarından emin ol, yai aracının açık döngüde doğru karışımda çalışıp çalışmadığını afr sensörü ile kontrol ettir.

Sonrasında enjektöre girişirsin. Zaten emin ol kimse enjektörü doğru düzgün kontrol etmez. Ustaya "enjektörden şüpheleniyorum" dersen, 400TL'ye sana yeni enjektörü satar, bi de böyle dene deyip seni gönderir. Tabi, lpg kitinin garantisi devam ediyorsa, ücretsiz şekilde enjektörleri değiştirmek için ustaya bastırabilirsin.
 
  • Beğeni
Tepkiler: emreozukan

emreozukan

Panpa
22 Kas 2016
1,905
4,561
3,720
Abi araç lpgsiz demeyi unuttum özür dilerim. :) şuan yoldayım tekrar dediklerini dikkate alarak bir kontrol edicem abi tekrar yazarım burdan teşekkür ederim.
 
  • Beğeni
Tepkiler: stan

stan

Rahmi Tanır
Panpa
8 Eyl 2016
1,713
1
6,421
4,070
36
İzmir
Marka
Alfa Romeo
Abi araç lpgsiz demeyi unuttum özür dilerim. :) şuan yoldayım tekrar dediklerini dikkate alarak bir kontrol edicem abi tekrar yazarım burdan teşekkür ederim.
:p
tabi lpg'siz olduğu önemli detay.

ama, benzin / lpg farketmez, fakir karışım varsa ekstra sıcaklık vardır. bu da benzinde dahi buji bobin'i yenmesine sebep verir.

Araçta yazılım varsa, yazılım hatasından da bunu yapabilir.

Ya da senin de şüphelendiğin üzere şu an en olası şey enjektörler gibi gözüküyor.

Ama enjektör değiştirmeden önce, kelebek boğazını, sensörleri (map gibi), hatta enjektörleri temizleyip, ltft + stft'yi izlemekte fayda var.

Hatta, etrafında var ise lpg afr ayarı yapan birileri, ondan rica et, sensör ile açık döngüdeki afr durumunu kontrol edin. Sorunun fakir karışımdan olup olmadığına dair net yorum o şekilde yapılabilir.
 

emreozukan

Panpa
22 Kas 2016
1,905
4,561
3,720
Abi tekrar selam dediklerini dikkat ederek tekrar aracı sürdüm araç viteste gaza basmadan(1), sabit gaz(2) ve tapa gaz(3) olmak üzere anlık görüntüler aldım aşağıda paylaşıyorum.
WhatsApp Image 2018-12-07 at 15.22.38(1).jpeg Burda araç viteste gazdan çekili ayağım
WhatsApp Image 2018-12-07 at 15.22.38(2).jpeg Burda gaz pedalını tamamen bastığım andaki değerler

WhatsApp Image 2018-12-07 at 15.22.38.jpeg Burda ise araç sabit gazla giderken

bu fotolar sonucunda bir ustaya göstericem ama istanbuda ustalardan dayak yemekten tırsıyorum bu olayı bahsettiğim daha önceki her usta tersledi bu değerleri kontrol etmek yerine resmen kovdu :oops:
 

stan

Rahmi Tanır
Panpa
8 Eyl 2016
1,713
1
6,421
4,070
36
İzmir
Marka
Alfa Romeo
Özellikle son fotoya bakınca ltft + stft %5 mertebesinde. Bu da normal bir değer.

dip gaz yaparken de stsft'nin sıfırlanması lazım aslında, o da tuhaf.

Doğrusu çok net konuşamıyorum bro şu an. Çünkü ilk yazışmamızda %9'lardan bahsediyorduk, şimdi %5'den bahsediyoruz.
 
  • Beğeni
Tepkiler: emreozukan

emreozukan

Panpa
22 Kas 2016
1,905
4,561
3,720
Özellikle son fotoya bakınca ltft + stft %5 mertebesinde. Bu da normal bir değer.

dip gaz yaparken de stsft'nin sıfırlanması lazım aslında, o da tuhaf.

Doğrusu çok net konuşamıyorum bro şu an. Çünkü ilk yazışmamızda %9'lardan bahsediyorduk, şimdi %5'den bahsediyoruz.
aynen abi, bende daha düzgün bir sürüş yaptım ve programı tekrar kalibre etttim senle konuştuktan sonra sonuçlar bu tek aklıma takılan dip gazda sıfırlamama buna yoğunlaşıcm ilk fırsatta enjektörlere baktırıp boğaz kelebeği ve sensörleri temizlettiricem sonra tekrar danışırım abi sana. aşağıdaki foto dün akşam ki ölçümlerim bu arada
 

Ekli dosyalar

  • WhatsApp Image 2018-12-07 at 16.33.44.jpeg
    WhatsApp Image 2018-12-07 at 16.33.44.jpeg
    76.1 KB · Görüntüleme: 82
  • Beğeni
Tepkiler: stan
10 Mar 2017
3,246
4,058
4,820
25
Antalya isparta aydin
Marka
Ford
@stan abi karbüratörlü motorlarda direk gazla çalışan sıralı lpg sistemi çıktı piyasaya yeni. Ne diyorsun duydun mu hiç?
Ayar tutmama problemi yok, en stabil ayarda sabit kullanılıyor diye okudum çoğu yerde. Bunu senin ağzından dinlemek isterim abi. Yazın ben de komple sistemi değişmeyi düşünüyorum. Emme manifoldundan 1 er tane delik açılarak yapılıyormuş
 

stan

Rahmi Tanır
Panpa
8 Eyl 2016
1,713
1
6,421
4,070
36
İzmir
Marka
Alfa Romeo
@stan abi karbüratörlü motorlarda direk gazla çalışan sıralı lpg sistemi çıktı piyasaya yeni. Ne diyorsun duydun mu hiç?
Ayar tutmama problemi yok, en stabil ayarda sabit kullanılıyor diye okudum çoğu yerde. Bunu senin ağzından dinlemek isterim abi. Yazın ben de komple sistemi değişmeyi düşünüyorum. Emme manifoldundan 1 er tane delik açılarak yapılıyormuş
Bro, karbüratörlü motorları sadece teorik olarak biliyorum. Bir yorum yapmam doğru olmaz.
 

ozkokelii

Profesör
15 Kas 2017
191
267
1,335
26
Isparta
LPG takılan araçlarla ilgili belki de en çok duyulan konular şunlardır: "araba ayar tutmadı, performansı öldü, arıza verdi"

Bunların hemen hemen pek çoğunun kök sebebi, mekanik uygulama açısından yetenekli olarak tanımlanabilecek ustalarımızın, konu biraz sistem kontrolü ve elektronik bilgiye gelince, yetersiz bilgilerinden dolayı ayar olayını sabunlamalarından kaynaklanmaktadır.

LPG takılan bir araçta, en iyi ekonomi, performans ve sorunsuzluğun sağlanması için doğru ayar şarttır. Doğru LPG ayarı için de araçta yakıt sisteminin nasıl çalıştığı öncelikle anlaşılmalıdır.

Bu yazıda aşağıdaki başlıkların üzerinden geçip, konuyu bir profesyonel olmasa da, bilinçli ve farkında bir kullanıcı/tüketici gözüyle aktarmaya çalışacağım:
  • Araç ECU'sunun Yakıt Sistemini Nasıl Yönettiği
  • Oksijen Sensörü Çalışma Mantığı
  • Zengin Karışım, Fakir Karışım
  • Açık Devre / Kapalı Devre Döngü Tanımlamaları
  • AFR, LTFT, STFT Tanımlamaları
O zaman üstünüze rahat bir şeyler giyin, çünkü başlıyoruz bitchezzzzzzz.

13903718.gif


Motor Yakıt Sistemi Nasıl Çalışır?
Aşağıdaki görsel, üniversitelerin mühendislik fakültelerinde okuyan ve genellikle 2. veya 3. sınıfta verilen "kontrol sistemleri" dersini alan arkadaşlara tanıdık gelecektir. Çünkü araba motorunun yakıt sisteminin ECU (engine control unit) tarafından nasıl kontrol edildiğini göstermektedir. En basit tanımlamayla; motora giren yakıt & hava karışımı egzoz çıkışındaki sensörler tarafından kontrol edilip, karışımın her koşulda olması gereken ayarda kalması için ECU tarafından devamlı küçük çaplı da olsa düzenlemeler yapılır.

3qkQ59.png


Ya peki hangi sensör neyi okuyup nasıl bir düzenleme yapıyor?

Bu noktada O2 sensörü (Oksijen veya Lambda sensörü olarak da literatürde geçer) devreye giriyor. O2 sensörü çalışma anında egzozdan çıkan gazdaki oksijen miktarını ölçerek, hava yakıt karışımını, yani AFR değerini devamlı ölçer. AFR (air to fuel ratio) değeri her araç için belli bir değerde sabit kalması gerekmedir, aksi durumda performans, tüketim hatta uzun vadede sorunsuzluk açısından ciddi sorunlar yaratabilir.

Günümüzün modern araçlarında genellikle biri katalitik konvertör öncesinde, diğeri de sonrasında olmak üzere 2 farklı O2 sensörü bulunur. 2 adet olmasının amacı, katalitik konvertörün görevini sağlıklı şekilde yapıp yapmadığını tespit etmektir.

okJvgb.jpg


AFR değeri ne olduğunda sapar? Sapan AFR'yi Düzeltmek için ECU ne yapar?
Gerçek dünya pek çok değişken ile doludur. AFR için bu değişkenler başlıca; motorun sıcak/soğuk olması, hava sıcaklığı, yakıt kalitesi, aracın bulunduğu deniz seviyesine göre yükseklik, sürücünün gaza basma durumu gibi sıralanabilir.

Çevresel etmenlerden etkilenen motor, O2 sensörü aracılığıyla devamlı olarak ölçtüğü AFR'yi düzeltmek için, yine devamlı olarak müdahalelerde bulunur.

Fakir karışım tespit edilirse yakıt arttırılır, zengin yakıt tespit edilirse yakıt azaltılır. Bu azaltma arttırma işlemleri enjektörlerin çalışma sürelerine ECU tarafından müdahale edilerek sağlanılır. Yine bu müdahaleler her zaman yüzde değerinde gerçekleşir. İşte devamlı olarak yapılan bu düzeltmelere STFT (short term fuel trim), yani kısa süreli yakıt düzeltmesi denir. Eğer AFR değerine göre karışım zengin çıkar ise, STFT değeri negatif olarak ECU tarafından belirlenip, yakıtın kısılması sağlanır. Aksi durumda ise STFT değeri pozitif olur ve motora olması gerekenden daha fazla yakıt gitmesi sağlanır.

Kontrol sistemleri dersinden "proportional integral" tanımını hatırlayanlar olacaktır. Bir sistemde, hesaplanan anlık hataların uzun vadede bir nevi ortalaması alınarak, sistemin uzun vadeli düzeltme yüzdesi hesaplanır. Yani burada karşımızı LTFT (long term fuel trim), uzun süreli yakıt düzeltmesi çıkmaktadır. Ölçülen STFT değerleri uzun vadede ortalaması alınarak LTFT değeri, ECU'nun O2 sensöründen yaptığı anlık hesaplamalardan ayrıca yakıt miktarını etkileyecek şekilde enjektör zamanlamasına etki eder.

Örnekle açıklamak gerekirse;
Diyelim ki aracın LTFT'si %3, o an için ölçülen STFT değeri de %2 olsun. Yani enjektör zamanlaması %3 + %2 = %5 oranında arttırılıp, motora giden yakıtın %5 arttırılması sağlanır.

Hem LTFT hem de STFT değerleri sağlıklı bir motor için +/- %5 değerinde olmalıdır. Özellikle STFT değeri anlık olarak 3-5 birim kadar dalgalanma göstermesi normaldir. İdeal olarak ise LTFT ve STFT değerlerinin toplamı max +/- %5 olmalıdır, 0'a ne kadar yakın olursa bu toplam, motor enjektör zamanlamasına ECU tarafından minimum düzeltme uygulanması ve sağlıklı çalışma sağlanmış olur.

Her şey güzel de, yukarıda açık / kapalı devre tanımlaması geçmişti, o nedir?
Yine sistem kontrolü dersi alan arkadaşlar hatırlayacaktır. Eğer bir sistemden sensör veya benzeri bir aparatla geri beslemeler alıp, sisteme düzeltmeler uygulayabiliyorsanız, bu kapalı devre bir sistemdir. Fakat sistemden ölçüm alamayıp, buna bağlı düzeltmeler uygulayamıyorsanız, sistem açık devreye dönüşür. Yani açık sistem devre tabiri caiz ise "allah ne verdiyse yardıra yardıra çalışan" sistemdir.

Bu hususu motor yakıt kontrol sistemine aktaracak olursak, burada sıkıntımız O2 sensöründen dolayı oluşmaktadır. O2 sensörü AFR değeri kontrolü için yaptığı ölçümü, sabit gaz veya yarım gaz gibi durumlarda sağlıklı şekilde yapabiliyorken (ki bunlar kapalı devre oluyor), ful gaz, soğuk araçta rolanti ya da ayağı gazdan çekme gibi durumlarda ölçümler sağlıklı şekilde ya yapılmıyor, ya da yapılmasına gerek kalmıyor ve açık devre durumu oluşuyor.

Yani STFT ölçümleri ve tüm yakıt düzenlemeleri sadece kapalı döngü için geçerli. Açık devrede ise STFT değeri zaten okunamadığından direkt olarak 0 belirleniyor.

Uzun lafın kısası, kapalı döngüde iken aracın en sorunsuz çalışması için ECU tarafından tüm gerekli yakıt miktarı düzenlemesi LTFT ve STFT değerleri sayesinde yapılırken, açık döngüde yakıt resmen motora boca ediliyor. Bu noktada fazla gelen yakıt genellikle hiç yakılmadan egzozdan atılıyor. Eğer açık döngüde yakıt çok çok fazla gelirse, zaten araçta çok bariz boğulma & tekleme sürücü tarafından hissedilecektir. Açık döngüde çok az yakıt verilir ise, bu noktada performans kaybı gözlemlenecektir. Ayrıca fakir karışımdan dolayı oluşacak ekstra motor içi sıcaklıklar başta subablar olmak üzere, motora zarar verebilir.

Şimdi, buraya kadar okuyan herkesin "I Know Kung Fu" moduna girip, ECU'nun yakıt düzenlemesi konusunda, aşağıdaki abi gibi, ortamın çatalına koyacak seviyeye geldiğini düşünüyorum.
black-dynamite-kung-fu.gif


"İyi de, hani LPG ayarı yapacaktık, o iş ne oldu" diyenlere sesleniyorum:
Her şeyden önce, bu noktadan sonra anlatacaklarım, sadece mekanik olarak montajı doğru yapılmış, nozzle çapı, regülator basıncı & sıcaklığı gibi konularda sorunu olmayan sistemlere uygulanmalıdır. Eğer bu saydığım konularda sıkıntı var ise LPG ayarına gelecek kadar bir yol zaten kat edilmemiştir.

Bir de panpalar, saat geç oldu, bana şimdilik
müsaade diyeyim:)

Yarın konuya kaldığımız yerden devam edelim, o arada siz ECU, LTFT, STFT, AFR falan bunları iyicene bir sindirin...

c7uKCe.gif
KOPYALADIM ALDIM KÖŞEYE SABAHA OKUYACAM..
 
  • Beğeni
Tepkiler: stan

cerrahoglu

Takipçi
9 Tem 2019
1
0
10
36
Marka
Mercedes
Merhaba konu ile ilgili aracımda bir sorunum var atıker safefast obd2 kiti takılı 98 model mercedes E320 V6 M112.941 kodlu motor kullanıcısıyım yalnız kitte lambda bağlantısı ve obd bağlantısı yapılmamış herhangi bir şemada bulamadım obd olarak ta 38 pin li soket var bağlantı konusunda

Desteğinizi rica ederim
 
Son düzenleme:

Ozgur Gunes

Özgür Güneş
Panpa
7 Eyl 2016
4,158
1
8,076
4,820
28
Ankara
Marka
Peugeot
Valla yazıyo ne güzel yazmışsın, eline sağlık, kontrol dersini almasam da anlardım bu anlatımla :)
 
  • Beğeni
Tepkiler: stan

stan

Rahmi Tanır
Panpa
8 Eyl 2016
1,713
1
6,421
4,070
36
İzmir
Marka
Alfa Romeo
Merhaba konu ile ilgili aracımda bir sorunum var atıker safefast obd2 kiti takılı 98 model mercedes E320 V6 M112.941 kodlu motor kullanıcısıyım yalnız kitte lambda bağlantısı ve obd bağlantısı yapılmamış herhangi bir şemada bulamadım obd olarak ta 38 pin li soket var bağlantı konusunda

Desteğinizi rica ederim

Hocam selamlar. Kullandığın aracın motorunu hiç tanımıyorum. Deneyimlemediğim konuda yorum yapmam mümkün değil, kusura bakma.
 

piyango

Takipçi
31 Tem 2019
1
0
10
49
Marka
Toyota
Özellikle son fotoya bakınca ltft + stft %5 mertebesinde. Bu da normal bir değer.

dip gaz yaparken de stsft'nin sıfırlanması lazım aslında, o da tuhaf.

Doğrusu çok net konuşamıyorum bro şu an. Çünkü ilk yazışmamızda %9'lardan bahsediyorduk, şimdi %5'den bahsediyoruz.

Abi kusura bakma, sora sora öğreneceğiz bu işi müsait olunca cevaplarsan sevinirim.
1-Şimdi bizim benzin enjeksiyon süremiz gaza geçince düşüyordu. Bizim bu durumda map üzerinde mevcut değerleri artırmamız mı gerekiyordu.
2. sorum örneğin yavaş değer +5 hızlı değer -3 biz ikisini toplayıp 8 deyip mapda 8 mi yükselteceğiz yoksa 5-3=2 deyip 2 mi artıracağız.
 
Son düzenleme:

stan

Rahmi Tanır
Panpa
8 Eyl 2016
1,713
1
6,421
4,070
36
İzmir
Marka
Alfa Romeo
Abi kusura bakma, sora sora öğreneceğiz bu işi müsait olunca cevaplarsan sevinirim.
1-Şimdi bizim benzin enjeksiyon süremiz gaza geçince düşüyordu. Bizim bu durumda map üzerinde mevcut değerleri artırmamız mı gerekiyordu.
2. sorum örneğin yavaş değer +5 hızlı değer -3 biz ikisini toplayıp 8 deyip mapda 8 mi yükselteceğiz yoksa 5-3=2 deyip 2 mi artıracağız.
1) evet, map üstündeki değeri arttırman gerekir. Bu detayla çok kafanıyorma, 2. Maddede bahsettiğin ltft + stft denklemini uygulaman da aynı şey oluyor zaten.
2) (+5) + (-3) = 2 sonucuna göre ilgili map değerini 2 birim arttırman gerekir.
 

numankuman

Kemal SEVİM
Senkromeççi
17 Ara 2019
3
1
70
44
izmir
Marka
Toyota
Rahmi bey verdiğiniz bilgiler için teşekkürler, benim de bi kaç sorum olacak. Benim araç toyota corolla lpg kiti en düşük obdsiz atikfast. sizin yazınızda belirttiğiniz gibi "otomatik adaptasyon"da şuanda aracımın lpg ayarı ve gayet memnunum ancak araçta 4 kişi varken ve bagaj doluyken ve de klima açıkken rölanti dalgalanması yapıyor (stop edecek kadar değil) sizce "afr" ayarı lazım mı bir de kapalı döngüyü de ayarlıyor mu bu otomatik adaptasyon. veya aracın tüm değerlerini belli bir süre ecu okuduktan sonra mesela 100 km sonra otomatik adaptasyonu kapatmak mı gerekiyor? son olarak bu ot. adaptas. benzin harcıyor mu? çok soru sordum kusura bakmayın çünkü bu ot. adap. konusunda pek bilgisi olan yok.
 
AdBlock Tespit Edildi!

OTOPARK.COM Forum'u Adblock ile kullanmanız bizi üzdü

Değerli ziyaretçimiz/üyemiz, OTOPARK.COM Forum ücretsiz bir oluşum olup, maliyetlerin karşılanması için reklamların yayınlanması gerekmektedir. Lütfen Adblock'u OTOPARK.COM'dan hariç tutunuz.

Tamam, AdBlock'u devre dışı bıraktım