Trafik kazaları, gündelik yaşamın kaçınılmaz gerçeklerinden biri haline gelmiştir. Her ne kadar kazalar sonrası araçlar onarılsa da, bu onarım, aracın ikinci el piyasasındaki değerini eski haline getirmeye yetmemektedir. Bu noktada karşımıza çıkan ve hukuki açıdan önemli bir tazminat kalemi olan “araç değer kaybı”, kazaya kusursuz ya da daha az kusurlu olarak karışan araç sahiplerinin zarara uğramasını önlemeyi amaçlamaktadır. 2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan güncel yasal düzenlemeler, hesaplama kriterleri ve Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda, bu makalede araç değer kaybı hesaplama ilgili tüm detayları, bir avukat ciddiyeti ve titizliğiyle ele alacağız.
Araç değer kaybı, bir trafik kazasına karışan ve onarılan aracın, kazadan önceki hasarsız ikinci el piyasa değeri ile kazadan sonraki onarımlı haliyle olan ikinci el piyasa değeri arasındaki farkı ifade eder. Bu zarar kalemi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun haksız fiillere ilişkin genel hükümleri kapsamında, kazada kusurlu olan tarafın – ve dolayısıyla sigorta şirketinin – tazmin yükümlülüğü altındadır.
Sigorta Şirketinin Sorumluluğu
Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası (trafik sigortası), sigortalının üçüncü şahıslara vereceği zararlara karşı güvence sunar. 2025 yılı itibarıyla, bu güvence kapsamında araçta oluşan değer kaybı da yer almaktadır. Ancak sigorta şirketlerinin bu zararı doğrudan ödemediği, genellikle talep üzerine ve belge sunulması durumunda ödeme yaptığı göz önünde bulundurulmalıdır.
2025 Güncel Araç Değer Kaybı Hesaplama Kriterleri
2025 yılında araç değer kaybı hesaplanırken aşağıdaki objektif kriterler dikkate alınmaktadır:
2025 yılı itibarıyla aşağıdaki formül kullanılmaktadır:
Kilometre (Kullanım) Katsayısı
Varsayalım ki aracın rayiç değeri 200.000 TL, kilometresi 20.000 ve hasar türü “orta” düzeyde olsun.
Bu durumda sigorta şirketinden talep edilebilecek değer kaybı tazminatı 22.800 TL olacaktır.
Araç değer kaybı başvurusu için aşağıdaki belgeler eksiksiz bir şekilde hazırlanmalıdır:
Başvuru, öncelikle sigorta şirketine yapılır. Şirket, 15 gün içerisinde ödeme yapmazsa, şu adımlar izlenmelidir:
Tahkim süreci ortalama 4 ila 6 ayda sonuçlanmakta, mahkeme süreci ise daha uzun sürmektedir.
Anayasa Mahkemesi Kararı ve 2025 Düzenlemeleri
Kilometre ve Parça Kısıtlamaları Kalktı
9 Ekim 2020 tarihli Anayasa Mahkemesi kararı ile 165.000 km sınırı ve bazı parça onarımlarının değer kaybı dışında bırakılması uygulaması kaldırılmıştır. 2025 itibarıyla, aşağıdaki parçaların onarımı da artık değer kaybı kapsamına alınabilmektedir:
Bu durum, özellikle daha önce değer kaybı talep edemeyen araç sahipleri açısından önemli bir hak genişlemesi sağlamıştır.
2025 yılı itibarıyla araç değer kaybı, hem sigorta hukukunun hem de tazminat hukukunun önemli bir parçası haline gelmiştir. Araç sahiplerinin bu haklarını doğru kullanabilmeleri için güncel mevzuatı bilmesi, hesaplama kriterlerine hâkim olması ve başvuru süreçlerini dikkatli takip etmesi gerekmektedir. Avukat tavsiyesi olarak:
Zararınızı tam olarak tazmin ettirebilmek için hukuki haklarınızı zamanında ve usulüne uygun şekilde kullanmanız en büyük güvencenizdir. Unutulmamalıdır ki, değer kaybı sadece teknik bir zarar değil; hukuki olarak da telafi edilmesi gereken meşru bir taleptir.
