1 litre ile 2800 km!
Facilis otomobil takımı
Facilis Otomobil Takımı, İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde 2011 yılında Shell Eco Marathon yarışmasına katılmak amacıyla kurulmuş bir takımdır. Latincede kolaylaştırmak anlamına gelen “Facilis”, takımımızın ve aynı zamanda ilk aracımızın da ismidir. Katıldığımız yarışma olan Shell Eco Marathon ise yakıt tüketimini minimuma indiren geleceğin otomobillerinin tasarlanıp yarıştırıldığı bir yarışmadır. Vizyon olarak gelecekteki mobilite anlayışına farklı bir bakış açısı kazandırmak isteyen İTÜ Facilis, şehir yaşantısına entegre olmuş mobilite çözümlerini sunma heyecanını teknik üniversite farkıyla ortaya koymaya devam etmektedir. Ekip, bünyesinde makina, uçak, elektrik-elektronik, işletme mühendisliği bölümlerinden öğrenciler barındırmaktadır. Şimdiye kadar üç farklı aracı başarıyla tasarlamış, üretmiş, okulumuza ve ülkemize Avrupa Tasarım İkincilik Ödülü’nü kazandırmıştır.
Bu seneki tasarımımız olan Facilis Macaw adlı aracımızın aerodinamik modellenmesi sırasında esinlendiğimiz Macaw kuşunun renklerini aracın dış tasarımında kullanacağız. Çalışmalarına hız kesmeden devam eden takımımız geçtiğimiz haftalarda düzenlenen MÜSİAD High Tech Port ve Türkiye İnovasyon Haftası’na eski ürettiğimiz araçla katıldı ve ziyaretçilerin yoğun ilgisiyle karşılaştı. Bu fuarlarda standımızı Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ahmet Nazif Zorlu, Steve Young gibi önemli isimler de ziyaret etti. Ziyaretçileri önceki araçlarımız ve bu sene yapmakta olduğumuz araç hakkında bilgilendirdik. Bu fuarlar sırasında birçok medya kuruluşuyla görüşerek aracımız ve takımımız hakkında bilgiler verdik. Ayrıca İTÜ bünyesinde her sene farklı sektörlerden birçok firmayı bir araya getiren İKZ etkinliğinde de yerimizi alacağız.
Shell Eco Marathon Europe 2015 Yarışması
Ülkemizde son yıllarda daha ciddi olarak gündeme gelen yerli otomobil tasarımı ve üretimi fikriyle üniversite öğrencileri tarafından 2011 yılında Yrd. Doç. Dr. Atakan ALTINKAYNAK danışmanlığında atılan bir adım olan Facilis Otomobil Takımı bugüne kadar üç adet elektrikli araç üretip Shell Eco Marathon Europe yarışmasında ülkemizi ve İTÜ’yü başarı ile temsil etmiştir. Yine bu sene Macaw isimli benzinli araç ile bu temsil geleneğini sürdürmüş bulunmaktadır.
Çalışma süreci boyunca motor seçimi, seçilen motorun yarışma kurallarına göre modifikasyonu ve yakıt tüketimini azaltıcı şekilde optimizasyonu, yine aynı şekilde şasi tasarımı, tahrik sisteminin tasarımı, direksiyon sistemi tasarımı gerçekleştirilmiş ve üretilmiştir. Bütün bu tasarımlar sırasında yarışmanın getirdiği sınırlamalar içinde hareket edilmiş, elimizdeki imkânların en iyi şekilde değerlendirilmesine çalışılmıştır. Araç ismini tasarım aşamasında görünüşü ve süzülüşünden ilham alınan Macaw isimli kuştan almıştır. Yarışta en iyi sonucu elde etmek amacıyla aracın tasarım kriterleri olarak aerodinamik yapısı ön planda tutuldu. Aracın sürtünme katsayısı 0.1 olarak hesaplandı. Ayrıca aracın küçük bir modeli hazırlandı ve rüzgar tüneline sokulması için girişimleri sürüyor.
Normal araçlara oranla 5 kat daha verimli
Yarışmada bas & çek (pulse & glide) yöntemini kullanarak yakıt ekonomisi yapmayı planlanıldığı için aracın bir miktar tahrikin ardından düşük bir sürtünme ile ilerlemesi son derece önemlidir. Bu nedenle aktarma sisteminde seramik rulmanlar kullanıldı.
Aracı tahrik ederken düşük yakıt tüketimini sağlayabilmek adında 35cc silindir hacmi ile Honda GX35 model benzinli motor kullanılmıştır. Ayrıca aracın ağırlığını minimum tutabilmek için kabuğu karbonfiber, şasisi de alüminyum malzemeden imal edilmiştir. Aracın üst kabuğundan sürücünün önünü görebilmesi için cam yerleştirilmek üzere kesilip çıkarılan karbanfiber malzeme koltuk olarak değerlendirilmiş ve artık malzemenin kullanışlı bir şekilde geri dönüşümü sağlanmıştır.
Bir araçta en önemli parametrelerden ikisi motor ve aerodinamiktir. Bu iki ana parametreyi geliştirmek ise günümüzde olan araç teknolojisinde ilerleme yaratacağı yadsınamaz bir gerçektir. İlk olarak bir aracın toplam direnç kuvvetine bakıldığında kütle çarpanı dönme direncinin, yokuş direncinin ve ivme direnci kuvvetlerinin içinde bulunmaktadır. Buradan da görülmektedir ki aracın kütlesini azaltmak hem performans hem de ekonomi olarak önemli bir avantaj sağlar. İkinci olarak ise günümüzde önemli bir sorun haline gelen yakıt tüketimi problemine enjektör sisteminde iyileştirmeler yaparak çözüm bulmak son derece faydalı olacaktır.
Hedef 1 litre ile İstanbul Paris arası 2800 km seyahat edebilmek
Sonuç olarak bu seneki yarışmada 1 litre ile 171.4 km mesafe gidildi. Uzun vadede olan hedef ise 2800 km ile İstanbul Paris arası seyahat edebilmek.
Facilis takımı başarıları
2012 yılında tasarım alanında Avrupa 2.liği
2012 yılında 1 kwh enerji ile 39 km yol kat edebilme
2013 yılında 1 kwh enerji ile 41 km yol kat edebilme
2014 yılında aracın karoser malzemesinin atık kumaştan ve atık plastikten üretilmesi başarıldı
2014 yılında 1 kwh enerji ile 41 km yol kat edebilme
2014 ylında Shell Eco-Marathon katılımcısı 216 takımdan en düşük maliyetli aracı üretme
Otopark.com ailesi olarak haberdeki bilgileri ve resimleri bizimle paylaştıkları için Facilis takımından Okan Demetgül’e ve Şükrü Tarık Kostak’a teşekkür ederiz.