Turbo lag turbonun belli bir basınç oluşturduktan sonra; gaz pedalının bırakılması ile, emme manifoldundaki gaz kelebeği kapanır. Bu durumda turbodan motora kadar olan düzenekte (turbo boruları/intercooler) yüksek bir basınç oluşur. Bu yüksek basınç yüksek hızla dönmekte olan turbo pervanesi aşırı ters basınçtan durur. Tekrar gaz pedalına basıldığında bu ters basıncın motor tarafından emilerek turbo pervanesinin yeniden dönmeye başlaması ve ihtiyaç duyulan basıncı tekrar sağlayabilmesi için geçen zamana "TURBO LAG" ya da "TURBO GECİKMESİ" denir.[1]
Asıl bizi ilgilendiren konuya gelelim;
Turbonun yeterli basıncı oluşturabilmesi için belirli bir dönüş devirin üzerine çıkması gerekmektedir. Bu devir moturun egzoz manifoldundan tahliye edilen egzoz gazı basıncı ile doğru orantılıdır. Gücünü egzoz çıkışındaki gazın, turbonun eskoz manifoldu tarafındaki pervaneyi döndürmesinden alan turbo, ona paralel bağlı olan emme manifoldu üzerindeki pervaneyi döndürür. Bu da motora yüksek basınçlı hava sağlar. Motor devri ~2000 d/d geçtikten sonra ideal dönüş hızına ulaşan pervaneler, dolayısı ile ideal basıncı ancak o zaman sağlamaya başlar. Motorun rölanti devri olan ~800 d/d ile ~2000 d/d devire ulaşana kadar geçen zamana turbo gecikmesi denilse de bu daha çok doğal yapısal bir çalışma şartıdır.[1]
Turbonun bu yapısal sorununu gidermek için VGT(Değişken Geometrili Turbo) teknolojisi geliştirildi.
VGT nedir?
Üreticiler araçlardaki parçaların uzun ömürlü olması ve hatalara, bakımsızlığa dayanıklı olsun diye genelde önerilen değerlerin 1 tık altına motoru ayarlarlar.
VGT Turbonun kanatçıkları alt devirde ne kadar kapalıysa turbo o kadar çabuk dolar demek.
Kendi aracımdan örnek vereyim.
Accent Era 1.5 CRDI
Turbo özellikleri
-Turbo model kodu:GT1544V(Birçok 110hp ve 120hp arası araçlarda bu turbo kullanılmaktadır.)
-Önerilen 1.5 bar basınç.
-Wastegate 8 Psi max.
Aracın yazılımında ayarlanan değerler
-Stock Basınç 1.3 bar / Turbo üreticisinin önerdiği değer 1.5 bar
-Wastegate 6.1 Psi olarak ayarlanmış, yukarda da belirttiğim gibi 8psi max.
Bunun en büyük örneği 2010-2012 yılında Hyundai'ın dizel era'lara turbo sorunu yüzünden ECU güncellemesi yapmak zorunda kalmasıydı.
5 yıl garantili araçlar garantisi dolmadan turbo sorunu çıkardığı için Wastegate basıncı 7.5 psi'dı alt devirler canlı tabiri caize canavar gibiydi.Çoğu kullanıcının motor performansından dolayı satın aldığı aracın basıncını 6.1 psi'a düşürdü. Güncellemeden sonra 1.900-2100 arası ani tork patlaması daha çok hissedilir hale geldi. Alt devirde turbo eskisine oranla daha uzun sürede dolduğu için turbo gecikmesi kullanıcıları üzdü. Sonuç; turbo daha uzun ömürlü oldu
Doğal olarak çoğu kullanıcı kitlesi eski yazılıma dönmeye çalıştı, bazısı fark etmedi bile.
Eğer aracımın bakımlarını düzenli yaptırırım, bilinçli kullanıcıyım, turbolu araçların nasıl kullanılması gerektiğini bilirim diyorsanız... Yazılım yaptırarak sürüş zevkinizi arttırabilirsiniz.
-Bu tür konuları sık sık açıp sizlerle paylaşacağım.
Kaynak
1-)https://www.wikiwand.com/tr/Turbo_lag
Asıl bizi ilgilendiren konuya gelelim;
Turbonun yeterli basıncı oluşturabilmesi için belirli bir dönüş devirin üzerine çıkması gerekmektedir. Bu devir moturun egzoz manifoldundan tahliye edilen egzoz gazı basıncı ile doğru orantılıdır. Gücünü egzoz çıkışındaki gazın, turbonun eskoz manifoldu tarafındaki pervaneyi döndürmesinden alan turbo, ona paralel bağlı olan emme manifoldu üzerindeki pervaneyi döndürür. Bu da motora yüksek basınçlı hava sağlar. Motor devri ~2000 d/d geçtikten sonra ideal dönüş hızına ulaşan pervaneler, dolayısı ile ideal basıncı ancak o zaman sağlamaya başlar. Motorun rölanti devri olan ~800 d/d ile ~2000 d/d devire ulaşana kadar geçen zamana turbo gecikmesi denilse de bu daha çok doğal yapısal bir çalışma şartıdır.[1]
Turbonun bu yapısal sorununu gidermek için VGT(Değişken Geometrili Turbo) teknolojisi geliştirildi.
VGT nedir?
Üreticiler araçlardaki parçaların uzun ömürlü olması ve hatalara, bakımsızlığa dayanıklı olsun diye genelde önerilen değerlerin 1 tık altına motoru ayarlarlar.
VGT Turbonun kanatçıkları alt devirde ne kadar kapalıysa turbo o kadar çabuk dolar demek.
Kendi aracımdan örnek vereyim.
Accent Era 1.5 CRDI
Turbo özellikleri
-Turbo model kodu:GT1544V(Birçok 110hp ve 120hp arası araçlarda bu turbo kullanılmaktadır.)
-Önerilen 1.5 bar basınç.
-Wastegate 8 Psi max.
Aracın yazılımında ayarlanan değerler
-Stock Basınç 1.3 bar / Turbo üreticisinin önerdiği değer 1.5 bar
-Wastegate 6.1 Psi olarak ayarlanmış, yukarda da belirttiğim gibi 8psi max.
Bunun en büyük örneği 2010-2012 yılında Hyundai'ın dizel era'lara turbo sorunu yüzünden ECU güncellemesi yapmak zorunda kalmasıydı.
5 yıl garantili araçlar garantisi dolmadan turbo sorunu çıkardığı için Wastegate basıncı 7.5 psi'dı alt devirler canlı tabiri caize canavar gibiydi.Çoğu kullanıcının motor performansından dolayı satın aldığı aracın basıncını 6.1 psi'a düşürdü. Güncellemeden sonra 1.900-2100 arası ani tork patlaması daha çok hissedilir hale geldi. Alt devirde turbo eskisine oranla daha uzun sürede dolduğu için turbo gecikmesi kullanıcıları üzdü. Sonuç; turbo daha uzun ömürlü oldu
Doğal olarak çoğu kullanıcı kitlesi eski yazılıma dönmeye çalıştı, bazısı fark etmedi bile.
Eğer aracımın bakımlarını düzenli yaptırırım, bilinçli kullanıcıyım, turbolu araçların nasıl kullanılması gerektiğini bilirim diyorsanız... Yazılım yaptırarak sürüş zevkinizi arttırabilirsiniz.
-Bu tür konuları sık sık açıp sizlerle paylaşacağım.
Kaynak
1-)https://www.wikiwand.com/tr/Turbo_lag
Moderatör tarafında düzenlendi:
