Opel Vectra A Fan Müşür İptali ve Arduıno projesi.

[ercanalhan]

Selamlar... Bu paylaşımım kendi aracım için hobi amaçlı uğraştığım arduıno projesi hakkındadır. Elektrik veya elektronik mezunu değilim. Bu yüzden hem uğraşırken birçok detaya hakim olmam gerektiği. hemde mevcut kıyas veya örnek teşkil edecek bir proje bulamamamdan ötürü çok çok fazla araştırma ve deneme yanılma yapmam gerekiyordu.

Aslında böyle birşey aklımda yoktu... taaki fan müşürü arızalarından bıkmam ve aracımın fabrikasyon fan açma değerlerine uygun fan müşürü bulmakta zorlanmama kadar. Parçacılardan aldığım birçok fan müşürünün de bozuk çıkması ayrı bir olay.

Yani ısınan bir şeyi soğutmak günümüz koşullarında bu kadar zor olmamalı.. Beni sanayide elinde minicik parça ile dükkan dükkan gezen eski araba kullanıcıları gayet iyi anlayacaklardır. Hayır birde aradığınız parça için muhattap olmak zorunda kaldığınız insan kalitesi çok düşük....

neyse yıl olmuş 2025 neden dedim bunu bir arduıno ile çözmeyeyim.. fan müşürü yan sanayi 500-600 tl, orjinal (2 sene dayanıyor) 1500 tl... arduno 200 tl..

bana lazım olan tek şey motordaki suyun sıcaklığını stabil şekilde okuyabilmek.

bunun için c20xe de 2 adet hararet müşürü mevcut. bunlardan biri ecu ya bağlı diğer değil.

ecu ya bağlı olan 5 volt ile çalışıyor ve bu tam olarak arduıno için biçilmiş kaftan.. ancak bu sensör o kadar önemli ki buna paralel bir bağlantı yapmam okuma verilerini etkileyebilir, hatta en ufak hatamda ecu zarar görebilir. Geri dönüşü imkansız bir hatalar başlangıcı.. hiç sevmem...

diğer sensör ile kadrana bağlı hararet çubuğunun sensörü... evet hiçbirşeyle bağlantısı yok.. orada kendi halinde bişeyler yapıyor.. ama büyük bir sorun var ki burada 12 volt mevcut. arduıno nun hassas girişleri için burası ne yaparsam yapayım uzun vadede sıkıntı çıkarabilir.


Öncelikle birkaç deneme yapıyorum... bir dönem öğrenmeye çalıştığım ve basit şeyleri yazdığım c++ uzun aradan sonra hiç bir şey hatırlamadığımı anlıyorum.
Ama bunları hatırlamak/öğrenmek ile zaman kaybedemem.. chatgpt ile birkaç sn de halloluyor...

evet arduıno uno ve röle modülüm düzgün çalışıyor.

Mevcut sensörleri kullanamıyorsam sisteme boşta ve sadece arduınonun kullanacağı bir sensör takabilirim. bunun için zaten işime yaramayacak ve sürekli bozulan fan müşürünün yuvasını kullanıcam.

Bir tornacıya bozuk bir fan müşürü vererek istediğim parçayı aynı dişlerden tornada yapmasını rica ediyorum. içine ise kadran sıcaklığı okumak için kullandığımız ve hemen her parçacıda uygun fiyatlı olan tek tırnaklı ntc sensörünü yerleştiriyorum.

artık 3. bir sıcaklık sensörümüz var

Hazır radyatör çıkmışken de banyoda iyice çitiliyorum.. temiz temiz takalım...

Araba kapının önünde yatarken boş durmuyor arduıno için bir kap tasarlayıp 3d yazıcıdan çıktı alıyorum. birçok noktayı düşündüğümü sandığım ve 1 gün uğraştığım bu kap 1 hafta sonra küçük kızlarıma beşik olarak hizmet verecek...

ilk denemeler.. patlıcakmı diye bekliyorum.. ancak istediğim sonucu alamıyorum.. ölçümler tutarsız, tepkiler yeterli değil... evde bir bardak sıcak bir bardak soğuk su ile onlarca ve onlarca denemeler yapıyorum... gpt ile birçok kez kodlarla oynuyoruz...

uzuuunn denemelerden sonra artık tutarlı sıcaklık verisi akışı alabiliyorum... Elini yüzünü biraz daha toparladıktan ve 12 volt / sensör bağlantılarını ayırdıktan sonra araca takmaya karar veriyorum.

bir süre bu şekilde gezip hem sıcaklık, hemde kalibrasyon ayarlarını halletmem gerekiyor.. yani ısınıyormu ? ne kadar ısınıyor.. neresi ısınıyor.. kodun çalışmasında bir sorun olacakmı.. dc dc düşürücü aracın tutarsız voltajı ile ne kadar başedebiliyor..

sensör ve müşür bağlantı kablolarını idareten hava sirkülasyon kapaklarından çektim. elektriği ise + yı sigorta panelinden - yi kapı lamba swicinden aldım.

2 adet dc dc düşürücü bulunuyor.. 1 i arduıno ya 9 volt, diğeri röle kartına 5 volt veriyor.

sisteme radyatör üzerindeki sensör dışında birde sabit olmayan bir sıcaklık sensörü taktım.. amacım bununla kaput altındaki sıcaklığı ölçmek ve yaz kış ve fırın etkisine dayalı kaput içi sıcaklığa göre de fan açma kapatma değerlerine müdahale etmek. o çalışıyor ama şimdilik boşta... 2. sensör kalorifer peteğinin borularından da bir sıcaklık değeri okuyabilir ve sisteme 2. güvenlik amaçlı bilgi paylaşımı yapabilir.. mesela ntc den sinyal alamazsan 2.sensöre göre geç.. gibi.. bu kombinasyonlar arttırılabilir.

yaklaşık 2 hafta boyunca yoğun trafikte ve uzunda denemelerim sonucu uygun bir sıcaklık aralığı oluşturdum ve fanın fabrikasyon değerlerde eskiden olduğu gibi açıp kapatma olayını halledebildim.. artık istediğim zaman istediğim sıckalıkta fanı açabilir kapayabilirim..

sistem direk müşür soketine müdahele ettiği için aracın kendi röle ve sigorta sistemi kullanılmış oluyor. yani orjinale dönmek için tek yapmam gereken eski müşürü takmak...

sensör için bir soket tasarlıyorum.. soketleri kapatacak sağlam tutacak ve sensör boşta gözükmeyecek..

3d yazıcının toleransları ve filamentin erime donma anındaki çap değişimleri bu konuda bana hiç destek olmasada deneme yanılma ile bir soket yapıyorum.

bu iş sırasında bambu p1s bana inanılmaz yardımcı oluyor.. çünkü yazıcının hiçbirşeyi ile uğraşmak zorunda olmadığım için işime odaklanabiliyorum. tam bir görev adamı.. işi ver yapsın sana versin...

ölçüler ve toleranslar bambu studıo da oturduktan sonra petg ile bir çıktı alıyorum ve sensörü takıyorum.. takması kolay, istemeden çıkarması ise imkansıza yakın olan aparat ilk 1 hafta hizmet verdikten sonra, motor sıcağına dayanamayıp genleşip büyüyecek.. henüz haberim yok

sistemi daha fazla soket bağlantısı olacak şekilde büyütmek istiyorum.. neden ? çünkü taktığımda çalıştı.. kısa devre yapmadı.. arduıno evet çok güçlü bir denetleyici değil ama benim basit isteklerimi yapabilecek kabiliyette... ayrıca evet rahat battı... bir fan açma isteği az geldi...

mesela yine benim yapacağım sensörler vasıtası ile farları açsa, kapatsa... emniyet kemer ikaz ışıkları ve sesli bildirimler verse... biraz iç ambiyansa katkı sunsa... hatta biraz da konuşsa ve bir ekranı olsa... arıza okusa mesela...

yapabilirsem güzel olur... yapamazsamda denedim olmadı derim...

araçdan gelen 12 voltu 9, 5 ve 3,5 volta düşürmek için ayrı düşürücüler... daha fazla soket ve küçük alan için 2. bir arduıno nano... oktokuplör bağlantı devresi... 20 den fazla soket ve bağlantı ucu... ayrı sigortalar... aydınlatma için 2 çıkışlı bir sürücü... lazım olur diye ayrı bir röle kartı... sesli geri bildirim için mp3 çalar devresi... 1 hoparlör... arduınoların ayrı çıkış ve girişleri derken çorba olan bir kutu daha...

ve ayrı bir çalışma odam olmadığı için 2 el on parmak başladığım işe ilk dakikadan itibaren 4 el 20 parmak devam ediyoruz... çikolata ter ve cips baharatı da bize eşlik ediyor...

bu soketleri burada sağlam, sabit ve çalışabilecek şekilde tutmak için baya uğraştım foto o yüzden...

çok sevdiğim arduıno nano nun son görüntüsü kısa devre sonucu regülatörü yandı ve sadece 5 voltta çalışabiliyor artık... ch 340 sürücüsü istemeden çalışıyordu...

daha diğer parçalar bile gelmeden fazlası ile karışık bir hal almaya başladı.. hatamı anlıyorum ama şuan yapabileceğim birşey yok.. sistemi genel hatları oturtmak için devam ediyorum....

 

[Onatygt]

Çiftli müşür, klima switchi ve hız kaptörü ile benzerini Land Rover Freelander 1 2.5 V6'ya yapmıştık ama kafam sizinki gibi bir projede kalmıştı. Aslında beyin verilerini okuyabilen bir Arduino ile daha detaylı soğutma sistemi yapılabilir.

 

[ercanalhan]

....ve araca bağlayıp test ediyorum... sonradan tekrar vazgeçicek olduğum yeni kapta bazı hatalar olduğunu fark ediyorum ama bozuntuya vermiyorum... bambu studıo da bir takım dilimleme hataları olduğu için kutu istediğim sağlamlıkta değil...

radyatör üzerindeki sensör için kullandığım ekranlı tip denen ve parazit engelleyici topraklı bir kablo türü olan kablo yalıtımı yüzünden beklediğimden daha kalın geldi.. bunu ecunun kaput içine açılan kablo demeti içinden geçirmem imkansıza yakın... 1 hafta kadar sağdan soldan çektiğim ve kullandığım kablonun kaput içindeki sıcaklık yüzünden aşırı yumuşamasıda ayrı bir olay.. uzun vadede sorun yaratacak gibi...

Bu yüzden silikon kablo tercih edip ecu soketinden geçirdim. güzelce yalıttıktan sonrada araca taktım... keşke hazır tesisat çıkmışken birkaç kablo daha fazladan çekmeyi unutmasaydım.... ama araca taktım ...

baya baya uzun tuttuğum kabloları makaronla kapattıktan sonra farın arkasından filtre altından çektim..olabilecek en serin yer burası... kabloları uzun tutmamın sebebi ise radyatöre yakın kısmın uzun vadede napacağı.. kablo silikon olabilir ama neden güveneyim ki... belki uzun vadede kesip yenilemem gerekebilir..

eski kap katman sorunları yüzünden içime sinmeyince başka birtane tasarlıyım dedim.. yeni kapta kablolar için daha fazla yol ve vidalanabilir kapalı kablo yolları tasarladım... küçük bir fan ve sonradan havalandırma ızgaraları ekledim... elektrik bağlantısını soketli ve her dc düşürücüye ayrı gidecek şekilde yaptım.

kontak kapalı pc arduıno bağlantısı sırasında ecu sistemine kaçan elektriği kesmek içinde sisteme birtane on off tuş ekledim.

sonra baktım ki bu kocaman şey nereye sığacak... önce ön sağ koltuk altına koymayı düşündüm.. ancak sonradan vazgeçtim... koltuk süngeri altına böyle bir şeyi koymak çok fazla risk.. mesafe var.. yer var.. ama elektrikli birşeyi oraya koymak içime sinmezdi..

sonradan yaptığım kabı 2 ye bölmek geldi aklıma.. böylelikle torpido içine sığabilirdi.. ayrıca bağlantılarda değişmiyordu... sadece torpido kutusu içerisine kabloların geçeceği bir delik açmak yeterli olacaktı..

 

[zbetk]

Elinize sağlık çok güzel bir proje olmuş.


Tüm sistem sağlıklı bir şekilde çalıştıktan sonra, muhtemelen rahat durmayacak gibi iseniz, STM32 yi de araştırmalarınıza dahil ediniz. Bir çok projede kullanılan işlemci budur, çok daha fazla çıkış imkanı ve sensör çeşitliliği katacaktır.

Bundan sonrası zaten tek bir pcb üstüne tüm sistemi almak olur.

Bu tarz hobi işleri insana çok fazla şey katıyor. Tekrar elinize sağlık, otomatik far sistemini adapte edebilirseniz süper olur.

 

[ercanalhan]

birde sisteme tetiklemeli ve 120 sn ye kadar gecikmeli kapanma yapan bu zımbırtıyı eklicem... böylelikle araç kapandıktan sonra bir süre daha farları açık bırakabilir, radyatör fanını bir süre çalıştırıp kaput içini fırın etkisinden biraz daha koruyabilir, kışın yoldan geldikten sonra içerideki neme göre araç içini bir süre daha havalandırma işini yaptıraiblirim.. vs vs vs diye gider... 120 sn bu işle için bence yeterli..

konusu açılmışken Opel vectra a ve b ler de kontak kapandıktan sonra radyatör soğutma fanı çalışmaz..

kontak kapandıktan sonra bile fan çalışmaya devam ediyorsa fan rölesi bozulmuş demektir.

kontak açık olduğu sürece fan çalışıyorsa hararet müşürü arızalı demektir.

peki fırın etkisi nedir ? kısa tabir ile ısının ortamdan atılamayışı, uzun vadeli ısıya maruz kalma...

maalesef ki bizim araçlar kontak kapalıyken fanıda kapatıyor... bence bu iyi bir özellik değil...

birçok kişi motor devirdaim yapmıyorken radyatörde ki sıcak suyun soğutulmasını gereksiz bulur.. ancak burada soğutma amacı radyatör değil... kaput altında hapis kalan ve motor elektrik kablolarına ve hortumlara yapışan ısı bulutu...

evet devirdaim yapsa daha iyi olurdu.. ama bu ek elektrikli bir devirdaim gerektiriyor...

tecrübelerime göre kaput altındaki bu oturmuş sıcaklıktan kurtulmak (parçalar değil, ortamdaki sıcaklıktan) araç 50-60 km ile giderken 2-4 dakika... yani hemen gitmiyor.. bunun ana sebebi motora giren havanında çoğunluğunun radyatörden geçmesi.. önce radyatör biraz soğuyacak...

araç tafikte beklerken sabit halde kaput altı gerçekten çok sıcak... ama asıl sıcaklık biraz bekledikten sonra hafif hareket ederken oluyor.. çünkü bu esnada 90+ derecelerde olan radyatörden aracın hareketi ile radyatörden cehennem gibi sıcak aniden ve kısa süreli motor içine veriliyor.. bu sıcak gerçekten öyle böyle değil... radyatörün etrafında beklemiş hava ve radyatörün bekleyerek artmış ısısı birleşiyor..

bu yüzden trafikte beklerken farklı bir çalışma mantığı geliştirilebilir.. mesela trafikte beklediğimizi anlasın ve fanı sıcaklık eşiğini beklemeden ara ara açarak sıcaklık birikimini ortadan kaldırsın... hatta araç sabit dururken veya park halinde stop haldeyken fanı ters çalıştırarak, eski usül radyatörden sıcağı kaput altına basmak yerine, içerideki havayı dışarı basabilir.. hem böylelikle kaput altı direk dış ortam sıcaklığı ile daha verimli soğutulurken, radyatördeki sıcak suyun etkiside bertaraf edilmiş olur..

evet bu sistem de aklımda ayrı bir motor sürücü ile basit bir şekilde yapılabilir.. 110 sn boyunca fan terse çalışır motorda ki sıcaklığı çeker.. çekilen havanın yerini dışarıdan serin hava doldurur.. pratikte basit.. uygulama nasıl olur bakmak gerek...

benim arabanın motor altı tamamen kapalı.. tek açık olan yeri 1. susturucu ya doğru arabanın eni kadar yarım karış.. bu bir eksi değil aksine bir avantaj.. ters fan çalışmasında motora girecek hava direk buradan alınır.. eğer kapak olmasaydı, motor altı tamamen açık olsaydı fan havayı en kolay çekebileceği nokta olan ön tampon altından çeker arka kısımlardan hava çekilmezdi.

fizik kanunları gereği hava en kolay akacağı yeri seçer... bu yüzden onu biraz dolaştırmak lazım.

ileri zamanlarda gelişmeleri paylaşırım... umarım işlen yolunda gider ve rafa kaldırmak zorunda kalmam...

 

[ercanalhan]

Elinize sağlık çok güzel bir proje olmuş.


Tüm sistem sağlıklı bir şekilde çalıştıktan sonra, muhtemelen rahat durmayacak gibi iseniz, STM32 yi de araştırmalarınıza dahil ediniz. Bir çok projede kullanılan işlemci budur, çok daha fazla çıkış imkanı ve sensör çeşitliliği katacaktır.

Bundan sonrası zaten tek bir pcb üstüne tüm sistemi almak olur.

Bu tarz hobi işleri insana çok fazla şey katıyor. Tekrar elinize sağlık, otomatik far sistemini adapte edebilirseniz süper olur.

açıkcası tek istediğim fan müşüründen kurtulmaktı... ama sonu yok geldikçe geliyor.. ben elektrik veya elektronik okumadım o yüzden herşeyi en ince ayrıntısına kadar araştırmam gerekiyor hata yapmamak için... araştırdıkça da karşıma farklı bir pencere açılıyor..

otomatik far, adaptif far, far sileceği ve yıkama, tamponları delmeden arka park sensörleri, iç ambiyans, koltuk ısıtma, sesli komut, otomatik klima ısıtma gibi gibi şeyler proje olarak aklımda.. aklımda diyorum çünkü kağıda çizmekten sıkılıyorum aklımda tutmak daha pratik oluyor... ama ne kadarını gerçekleştirebilirim bilmiyorum.. çünkü bir çalışma odam yok.. birşeyler yaptıktan sonra çocuklar almasın diye herşeyi topluyorum.. ertesi gün geldiğimde hiç birşeyi bulamıyorum

iyi kötü gelişmeleri buradan paylaşmaya devam edicem...

teşekkürler bu arada...

 

[ercanalhan]

Çiftli müşür, klima switchi ve hız kaptörü ile benzerini Land Rover Freelander 1 2.5 V6'ya yapmıştık ama kafam sizinki gibi bir projede kalmıştı. Aslında beyin verilerini okuyabilen bir Arduino ile daha detaylı soğutma sistemi yapılabilir.

tecrübeli arkadaşlar eminim yapabilirler ecu dan direk okumayı.. ama ben açıkcası korkuyorum ecu ya zarar vermekten... hem ona zarar vermekten hemde araca zarar vermekten... o yüzden hız veya devir gibi önemli değerlerleri okumak için bile uğraşmıyorum.. yapılır ama uzun vadede kullanmış ve tecrübe etmiş birinin tecrübelerini anlatması lazım.

mesela hız sabitleyici bizim arabalarda çok basit yapılabilir.. telli gaz teli var.... ama bu konuda arduıno ya güvenilmez.. hatta başka bir d.ı.y ürünede güvenilmez.. çok tehlikeli.