Panpalar eski corollanın arka süspansiyonu torsiyon değil burulma kirişliymiş, yeni öğrendim
Ekli dosyayı görüntüle 10117 Ekli dosyayı görüntüle 10118
Ekli dosyayı görüntüle 10119
Daha önce de açıklamaya çalışmıştım bazı konularda. Bildiklerim yönünde tekrar üzerinden geçmeye çalışayım zira karışık bir konu.
Önden çekişli araçlarda arka süspansiyon sistemleri; bağımlı ( sabit aks ), yarı bağımsız ( torsiyon-burulma çubuğu aynı şey ), tam bağımsız şeklinde 3 tanedir.
1- Sabit aks; ticari araçlarda, eski nesil otomobillerde, ağır yük taşıyan vasıtalarda gördüğümüz arkada bulunan dingilden sağa ve sola olmak üzere lastiklere uzanan 2 kol şeklindedir. Ağır yük taşınacaksa yaprak yay tercih edilir, nispeten daha konforlu olsun isteniyorsa da helezon yay koyulur. Bu görselde ise yaprak yaylı versiyonu mevcut.
2- Yarı bağımsız sistem ( en çok karıştırılan sistem ); bu sistemin çok çeşitli isimleri vardır. Genel olarak kullanılanlar torsiyon çubuğu, burulma çubuğu, burulma kirişli, U demir.. bu isimler genel itibariyle aynı süspansiyon sistemini tanımlar. Bu süspansiyon sisteminde bağımlı yani sabit aks sistemine göre ortada torsiyon çubuğu - burulma çubuğu bulunur. Bu çubuklardan tek bir tane de olabilir birden fazla da olabilir. Renault 9 gibi modellerde birden fazla vardır, günümüz araçlarında ise genelde tek çubuk bulunur. R9'da ki dezavantajı ise çubuklar çoktur ama dayanımı azdır. O sebeple kırılma yaşanabilir.
Konuya dönecek olursak, burulma çubuğu - torsiyon çubuğu dediğimiz sisteme yarı bağımsız denmesinin sebebi; iki lastiğin yol bozukluklarındaki hareketini bağımlı ( sabit aks ) sisteme göre biraz daha özgür, yani bağımsız yapmasını sağlar. Ortadaki torsiyon çubuğu dediğimiz çubuğun esneme ( burulma çubuğu ismi esneme hareketinden gelir ) kapasitesine göre sağ ve sol arka lastikler kısıtlı şekilde birbirinden bağımsız hareket edebilir. Ama bu bağımsızlık tamamen ortadaki bu torsiyon çubuğunun burulabilme kapasitesiyle doğru orantılıdır.
Leon ve golf'ün ikisi de burulma çubuklu - torsiyon çubuklu iken biri daha konforsuz, diğeri daha konforludur. Bunun 3 sebebi vardır; üreticiler ortadaki torsiyon çubuğunun burulma sertliğini istedikleri ölçüde ayarlayabilir. Sert ayarlı yaparsan iki lastikte birbirinden fazla etkilenir, çubukta esneme daha az olur ki bu da lastiklerin hareketlerini kısıtlar, ani yön değişimlerinde kopma daha ani olur ve bozuk yollarda daha sert tepkiler alırsın. Amortisör kalitesi ve yayların sertliği de tabii diğer 2 etkendir.
Netice olarak; burulma çubuğu, torsiyon çubuğu, burulma kirişli, U demir gibi isimler tek bir süspansiyon çeşidini betimlemede kullanılır.
3- Tam bağımsız dediğimiz sistemi de artık hemen hemen herkes biliyor. Üreticiler arasında farklı dizaynları olsa da genel itibariyle sağ ve sol iki tekerin birbirinden tamamen bağımsız hareket etmesine yarayan sistemdir.